۱۳۹۰ دی ۲۷, سه‌شنبه
تسريع پيدايش فن آوريهاي نوين و پيشرفت فوق العادۀ علم و صنعت رايانه اي در سالهاي اخير، کشفيات و پيشرفتهاي علوم مختلف را با خود به همراه داشته است. کشفياتي که ميتواند نويدبخش آينده اي بهتر براي جهانيان باشد؛ خصوصاً در زمينۀ پيشرفتهاي علم پزشکي.
در نخستين روزهاي سال نو ميلادي نگاهي بياندازيم به کشفيات درخشان و مهم سال ۲۰۱۱، يعني سالي که گذشت:
در اين سال، يکي از مهمترين کشفيات علم پزشکي توسط پژوهشگران امريکايي به وقوع پيوست که بر مبناي آن، موفق شده اند با ترکيبي از دو داروي مختلف، ميزان طول عمر متوسط زنان مبتلا به رايج ترين نوع سرطان سينه را افزايش دهند.
بنا بر نتايج و تحقيقات دانشمندان امريکايي، سرطان موسوم به "سرطان همراه با تومور هاي پستاني" که رايج ترين نوع سرطان سينه در ميان زنان در سراسر جهان به حساب مي آيد، به دليل اين امر بسيار رايج و کشنده است که هورمون "استروژن" نزد زنان سبب ميشود که سلولهاي سرطاني اين نوع بيماري، بيشتر تکثير و توسعه يابند.حال پژوهشگران امريکايي پس از هفت سال تحقيق بر روي گروهي متشکل از ۷۰۰ زن که به دوران يائسگي خود رسيده بودند، موفق شده اند داروي جديدي را توليد کنند که ترکيبي است از دو مولوکول "آناستروزول" و "فولستران" که در گذشته به طور جداگانه براي مبارزه با سرطان سينه، از آنها استفاده ميشد.
بدين ترتيب، به گفته ي مسئولين اين طرح پژوهشي، اين کشف دو نکته ي بسيار مثبت دارد: يکي اينکه طول عمر زنان يائسه ي مبتلا به سرطان سينه را از ۴۱ ماه، به ۴۷ ماه افزايش ميدهد و از سوي ديگر، نه تنها از اين به بعد شيوه ي درمان چنين بيماراني تغيير خواهد کرد، بلکه بدون شک چشم انداز بسيار روشني به وجود آورده، براي احتمال دستيابي به دارويي که بتواند کاملاً افراد مبتلا به سرطان پستان را درمان کند.
از ميان ديگر کشفيات مهم پزشکي در سال ۲۰۱۱، ميتوان به موفقيت گروهي پژوهشگر ديگر امريکايي اشاره کرد که موفق شده اند واکسني را اختراع کنند که به کمک آن سيستم اميني بدن به تومورهاي حاوي پروتئين "اميوسي-۱" (MUC-1) حمله ميکند. پروتئيني که در بيش از ۷۰درصد سرطانهاي مرگبار موجود است. پژوهشگران امريکايي موفق شده اند نتايج بسيار مثبتي با استفاده از واکسن خود بر روي موشهاي آزمايشگاهي، به دست آوردند.
بدين ترتيب، بنا به اظهارات يکي از کاشفين اين پديده که عضو مرکز مبارزه با سرطان دانشگاه جورجيا در امريکا است، اين واکسن ميتواند سبب کاهش اندازه ي تومور سرطاني به ميزان ۸۰ درصد شود.
اين نخستين باري است که يک واکسن ميتواند سيستم ايمني بدن را کمک کند تا سيستم ايمني، خود، با سلولهاي سرطاني مبارزه و آنها را شناسايي کند. به طور مثال، پروتئين ام سي يو-۱ که توسط اين واکسن مورد هدف قرار ميگيرد، در بيش از ۹۰درصد سرطانهاي سينه موجود است و اگر اين واکسن در انسان هم به خوبي موش آزمايشگاهي عمل کند، پزشکان گام مهمي را در ارتباط با مبارزه با سرطان سينه، سرطان تخمدان و يا سرطان مرگبار لوزالمعده برخواهند داشت.
در اين زمينه، شايان يادآوري است که اکنون پژوهشگران در حال انجام آزمايش بر روي سلولهاي سرطاني انسان در محيط آزمايشگاهي هستند و نخستين آزمايشهاي باليني از سال ۲۰۱۳ آغاز خواهد شد که در صورت مثبت بودن، اميدواري بسياري است براي اختراع واکسن مقابله با سرطان.
اما سال ۲۰۱۱، بدون شک در حيطه ي کشفيات و پيشرفت هاي مختلف در زمينه ي مبارزه با سرطان، بسيار پررونق بوده است. گذشته از کشفياتي که در مورد آنها سخن گفتيم، اينبار پژوهشگران سوييسي «انستيتوي ملي تحقيق و آزمايش در باره ي سرطان» و پژوهشگران دانشکده ي پلي تکنيک لوزان موفق شده اند با متوقف ساختن فعاليت يک پروتئين، فرآيند توليد متاسساز را در موشهاي آزمايشگاهي متوقف سازند.
بدين ترتيب، پژوهشگران سوييسي پي برده اند که پروتئيني به نام "پريوستين" که به طور عادي در بدن انسان وجود دارد، يکي از عوامل توليد متاسساز به حساب ميآيد و بدون آن، سلولهاي سرطاني ناشي از يک تومور بدخيم، نميتوانند تکثير و توسعه يابند و به تومورهاي ديگر سرطاني تبديل شوند.
پژوهشگران کاشف اين پديده تاکيد کرده اند که با تزريق يک "آنتي بادي" به موش، سبب متوقف شدن پروتئين پريوستين شده اند و در نتيجه، سلول بنيادي سرطاني ديگر نتوانسته است بدون اين پروتئين تکثير يابد و به اين ترتيب يا از بين ميرود و يا غيرفعال ميشود.
البته دستاندرکاران اين طرح متذکر شده اند که اگر آزمايشهاي مختلف که قرار است بر روي سلولهاي انسان صورت پذيرد، پاسخ مثبت دهد، تنها مانعي که ميتواند پيش راه استفاده از اين روش براي جلوگيري از بازگشت و يا توسعه ي سرطان در انسان شود، اين است که متوقف ساختن پروتئين پريوستين در انسان، اثرات جانبي داشته باشد و احتمالاً مشکلات ديگري را به وجود آورد.
چرا که هنوز با وجود پيشرفتهاي چشمگير علم پزشکي، دلايل وجود بسياري از پروتئينها و چگونگي فعاليت و تأثير واقعي آنها در کارکرد بدن انسان، کماکان براي دانشمندان و پزشکان در پرده ي ابهام قرار دارد.
راديو فرانسه- آرش اديب زاده